سؤال:
چرا عده ای از شیعیان با شنیدن نام امام زمان عجل الله ایستاده و دست بر سر می گذارند؟ آیا سنت است یا سندی هم دارد؟
پاسخ:
از جا برخاستن و دست بر سرگذاشتن، هنگام شنیدن نام حضرت مهدی علیه السلام مخصوصاً لقب «قائم»، برای احترام به امام زمان علیه السلام است. چنان که امام رضا علیه السلام وقتی که در مجلسی در محضر او نام حضرت قائم علیه السلام بردند، حضرت به احترام امام مهدی علیه السلام دست بر سر گذاشته و از جا برخاست [1] این امر ریشه مذهبی دارد و فعل امام معصوم سندی است بر این وظیفه البته اینه کار واجب نیست و صرفاً اظهار ادب به پیشگاه حضرت است.
از امام صادق علیه السلام در جواب شخصی که این سؤال را پرسید می فرماید:
براى آن حضرت غیبت طولانى است و این لقب یادآور دولت حقه آن حضرت و ابراز تأسف بر غربت اوست. لذا آن حضرت از شدّت محبت و مرحمتى که به دوستانش دارد، به هر کسى که حضرتش را با این لقب یاد کند، نگاه محبت‏آمیز مى‏کند. از تجلیل و تعظیم آن حضرت است که هر بنده خاضعى در مقابل صاحب (عصر) خود، هنگامى که مولاى بزرگوارش به سوى او بنگرد از جاى برخیزد، پس باید برخیزد و تعجیل در امر فرج مولایش را از خداوند منان مسئلت بنماید. [2]
دعبل خزایی، شاعر معروف و مشهور اهل بیت علیهم السلام قصیده ای که سروده بود را نزد امام رضا علیه السلام خواند. وقتی در این قصیده به موضوع ظهور حضرت رسید [خروج امام لامحالة خارج - یقوم على اسم اللّه و البرکات] با این که نامی از ایشان نیاورده بود و فقط به مقوله ظهور اشاره کرده بود، امام رضا علیه السلام روحی فداه، در حالی که دست بر سرگذاشته بودند، برخاستند و برای ظهور ایشان دعا کردند. [3]
این روایات و احادیث معتبر نشان می دهد که حتی ائمه اطهار علیهم السلام که همگی قبل از ایشان بودند، خود از منتظرین ظهور بودند و چگونگی انتظار و ادب حضور را نیز تعلیم می دادند.
———————
پانویس:
1. الزام الناصب، ج 1، ص 271
2. منتخب الاثر، ص 640
3. الغدیر، ج 2، ص361