همۀ ذوق و شوقش استفاده از مبلمان چوبی زیبایی بود که با هزار زحمت آن را تهیه کرده بود. هر روز که از سر کار به منزل می آمد، با افتخار به آن نگاه می کرد. از اینکه میهمان ها از مبلمان منزلش تعریف می کردند و به زیبایی و استحکامش اعتراف داشتند، لذت می برد. هر روز که می گذشت، بیشتر از استحکام و ماندگاری آن لذت می برد تا روزی که وسط یک میهمانی شلوغ، ناگهان پایۀ یکی از مبل ها که میهمان خاصی روی آن نشسته بود، شکست و…
آبروریزی و خجالتش به کنار! چرا این طور شد؟ چه اتفاقی افتاد؟ چرا امشب؟
یکی از میهمانان که تخصص داشت، نگاهی کرد و گفت: «این چوب مدت هاست غذای موریانه هاست».
دین داری و اخلاق مداری خیلی از ما، شبیه مبلمان زیبایی است که اگر محو در زیبایی آن شویم و از مراقبت های همیشگی غافل، موریانه ها در آن نفوذ می کنند و بدون اینکه بفهمیم، بزرگ ترین ضربه را به ما می زنند.
گاهی یک شوخی بیجا در یک میهمانی، یک عطسۀ کنترل نشده در جمع، یک فریاد از سر شوق در محیطی تفریحی، یک بوق ممتد برای ابراز ناراحتی از رانندۀ مقابل، یک سخن ناروا، یک تحلیل غلط، یک پافشاری و حرف زور، یک زرنگی و پیش افتادن در صف، یک دروغ مثلاً مصلحتی برای پیش برد کار و … که حق الناس است؛ می شود موریانه و بنیان دین و اخلاق ما را سست می کند.
حق الناس، از گناهانی است که «بی فرهنگی» را به «بی دینی» و «بی اخلاقی» پیوند می دهد.
برای مثال در خانه می توان تمرین کرد و:
وقتی کسی خواب است، صدای تلویزیون را زیاد نکرد تا در کنار بیمارستان، دستی به روی بوق نرود.
حق دیدن یک کارتون را به کودکان خانه داد تا در خیابان حق تقدم را رعایت کرد.
اشتباهات اهل خانواده را بخشید تا در جامعه اشتباهات بندگان خدا را به راحتی بخشید.
خانه و خانواده می تواند زمین تمرین مسابقه رعایت حق الناس در جامعه باشد.
به هر صورت بندۀ خدا باید بداند که حق بندگان خدا، مقدّم بر حق خود خداست. [1] باید بداند حق الناس، کم و زیاد و کوچک و بزرگ ندارد و گناهی است که بخشوده نمی شود. [2]
حق الناس، از هر نوعش که باشد، می تواند موجب جدایی میان مردم، ورود مال حرام به زندگی، عدم استجابت دعا، غرق شدن در گمراهی، بدعاقبتی در قیامت و… شود و از کوه عبادت، کاهی بی ارزش بسازد.
پس مواظب موریانه ها باشیم!
پی نوشت ها:
1. روایت از امام علی علیه السلام است، غرر الحکم، ص480.
2. نهج البلاغه، خطبه 175.