«مختاربن ابی عبیده ثقفی» مردی خردمند، حاضرجواب، شجاع، بخشنده، تیزهوش و کارشناس مسائل نظامی بود. او از کسانی بود که فضایل آل محمد صلّی الله علیه و آله را نشر می داد و آشکار و پنهان از خاندان پیامبر طرفداری می کرد.
وقتی «مسلم بن عقیل» به کوفه آمد، مختار او را به خانه اش برد و با مُسلم به نفع امام حسین علیه السلام بیعت کرد. عبیدالله بن زیاد، بعد از کشتن مسلم، مختار را شلاّق زد و زندانی کرد، و هنگام حادثه دلخراش کربلا، او و میثم تمّار در زندان بودند.
مختار پنج سال پس از واقعه جانسوز عاشورا، در سال 66 هجری در کوفه قیام کرد. هدف قیامش، خونخواهی امام حسین علیه السلام و انتقام از جنایتکاران و قاتلان شهدای کربلا بود. در این قیام، بسیاری از شیعیان از او حمایت کردند و شعارشان این بود: «یالَثارات الحسین»؛ «یا مَنْصُورُ، اَمِت». [1] درگیری های سختی در محلّه ها و میدان های کوفه پیش آمد. عده ای کشته و عده ای تسلیم شدند و مختار وارد قصر شد. روز بعد برای مردم کوفه سخنرانی کرد، بزرگان کوفه با او بیعت کردند. مختار پس از اینکه بر اوضاع کاملاً مسلّط شد، یکایک قاتلان شهدای کربلا را دستگیر کرد و کشت. او نیروهایی را به اطراف می فرستاد تا هم بر آن مناطق تسلّط پیدا کنند و هم جنایتکاران را گرفته و مجازات نمایند.
مختار موفّق شد افرادی چون: عمربن سعد، شمر بن ذی الجوشن، عبیدالله بن زیاد، خُولی، سَنان، حَرْمَلَه، حَکیم بن طُفَیْل، مُنْقِذِبن مُرّه، زیدبن رقاد، زیادبن مالک، مالک بن بِشْر، عبداللّه بن اسید، عَمْروبن حَجّاج و بسیاری از افرادی را که در عاشورا دستشان به خون شهدا آلوده بود، از دم تیغ بگذراند و بدنشان را بسوزاند و یا در مقابل سگ ها بیندازد.
مختار، هجده ماه حکومت کرد و در سنّ 67 سالگی در جنگی با سپاهیان «عبداللّه بن زبیر» به شهادت رسید. قیام او و خونخواهی اش موجب خُرسندی ائمه علیهم السلام بود.
[1] ای یاری شده ! بمیران. (نوعی پیش گویی و فال نیک به مرگ دشمن)

www.mfso.ir